Pomnik żubra na Osadzie Zwierzyniec

W 85. rocznicę restytucji żubra w Puszczy Białowieskiej, jesienią 2014 r. odsłonięto pomnik żubra. Jest to wierna kopia obelisku żubra, który umieszczony był w tym samym miejscu jako pamiątka po polowaniu cara Aleksandra II w Puszczy Białowieskiej.

Monument żubra z brązu został wykonany w odlewni w Gliwicach i waży ponad 800 kg. Postument zaprojektował artysta-plastyk Jarosław Perszko. Inicjatorem odbudowy pomnika był Polski Związek Łowiecki. Myśliwi zebrawszy 6 tysięcy łusek, przekazali je na złom, żeby sfinansować odlanie pomnika. Sponsorem był Browar Dojlidy oraz marka Żubr, wspierający również finansowo działania Białowieskiego Parku Narodowego na rzecz ochrony żubra.

Oryginalna statua w postaci żeliwnego odlewu żubra naturalnej wielkości postawiona została na Zwierzyńcu w 1862 r. Upamiętniała ona pierwsze polowanie carskie. Car Aleksander II polował 6 i 7 października 1860 r. Podczas tych dwóch dni ubito 96 sztuk zwierząt. Sam car ustrzelił 10 żubrów, 8 saren, 5 wilków, 5 lisów, dzika i borsuka. Rosjanie opuszczając teren Puszczy Białowieskiej w 1915 r. wśród pamiątek historycznych wywieźli również monument. W 1924 r. statua żubra została zwrócona Polsce. Jednak decyzją prezydenta RP Ignacego Mościckiego monument trafił do Spały i znajduje się tam do dzisiaj. Mimo starań mieszkańców Białowieży oryginału nie zwrócono. Z inicjatywy pracowników Białowieskiego Parku Narodowego nowy, plastykowy pomnik postawiono w 2004 r., który zastąpiono obecną repliką.